Usuwanie zębów mądrości, znanych również jako trzecie trzonowce, to temat, który budzi wiele kontrowersji i pytań wśród pacjentów stomatologicznych. Czy jest to konieczne? Jakie są powody, dla których lekarze zalecają ich usunięcie? Czy istnieją jakieś alternatywne metody postępowania? W tym artykule przeanalizujemy różne aspekty związane z usuwaniem zębów mądrości!
Jaką funkcje pełnią poszczególne zęby?
Zęby pełnią kluczową rolę w procesie trawienia oraz w codziennym funkcjonowaniu jamy ustnej. Każdy rodzaj spełnia swoją unikalną funkcję, pozwalając nam na rozbijanie, kruszenie i trawienie pokarmów. Wyróżniamy kilka rodzajów zębów, a każdy z nich ma swoje specyficzne zadania:
- siekacze – to zęby znajdujące się w przedniej części jamy ustnej, służące do odgryzania kawałków pokarmu,
- kły – są zębami o wydłużonych korzeniach, które służą do oddzielania pokarmu na mniejsze kawałki, a dodatkowo w naturze pełnią również rolę obronną i są wykorzystywane przez zwierzęta drapieżne do chwytania oraz rozszarpywania pokarmu,
- przedtrzonowce – mają one szerokie powierzchnie zgryzowe, które pomagają w efektywnym żuciu, przez co umożliwiają rozgniatanie pokarmu,
- trzonowce – ich głębokie wgłębienia i guzki służą do rozdrabniania i mielenia pokarmu, przygotowując go do dalszego trawienia w przewodzie pokarmowym.
Poznanie funkcji poszczególnych rodzajów zębów może pomóc w zrozumieniu ich znaczenia dla procesu trawienia i ogólnego zdrowia jamy ustnej. Jednak niektóre zęby – w tym ósemki, tak naprawdę nie są nam potrzebne, przez co można je usuwać bez żadnego problemu – w końcu nie widać ich tak, jak jedynek czy trójek, A kiedy należy to zrobić?
Powody, dla których zaleca się usuwanie zębów mądrości
Jedne osoby mają zęby mądrości, a inne musimy umówić się na zabieg ekstrakcji. Jednak czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, jakie są dokładnie powodu usunięcia ósemek? Jak się okazuje, nie wyrywa się ich bez konkretnych wskazań, do których zalicza się:
- brak miejsca w jamie ustnej – zęby mądrości, zwłaszcza gdy wyrastają w późniejszym wieku, mogą napotkać ograniczoną przestrzeń w jamie ustnej, co oznacza, że mogą być przyczyną ucisku na sąsiednie zęby, a to prowadzi nawet do ich skrzywienia,
- wyrzynanie się w nieprawidłowej pozycji – zęby mądrości często wyrastają pod kątem lub w nieprawidłowej pozycji ze względu na brak miejsca w jamie ustnej, co prowadzi do podrażnień jamy ustnej lub bólu,
- zwiększone ryzyko infekcji – zatrzymane zęby mądrości mogą być trudne do utrzymania w czystości, co zwiększa ryzyko rozwoju infekcji, stanów zapalnych dziąseł oraz próchnicy.
Jak wygląda procedura usuwania zębów mądrości i czego można się spodziewać?
Procedura usuwania zębów mądrości może wydawać się przerażająca dla wielu pacjentów, ale z odpowiednią wiedzą i przygotowaniem można przejść przez nią z minimalnym dyskomfortem. A czego możemy się spodziewać? Pierwszym krokiem jest konsultacja z lekarzem stomatologiem lub chirurgiem szczękowym, który oceni stan zdrowia zębów mądrości oraz zaplanuje procedurę usuwania. Podczas tej wizyty zostaną również omówione wszelkie pytania i obawy pacjenta. Przyszedł najbardziej stresujący moment – siadamy na fotelu. Przed rozpoczęciem procedury zostanie zastosowane znieczulenie miejscowe, które ma na celu wyeliminowanie bólu i dyskomfortu. Po znieczuleniu lekarz wykonuje nacięcie w dziąśle, aby uzyskać dostęp do zęba mądrości. Następnie lekarz używa odpowiednich narzędzi, takich jak dźwignie lub szczypce chirurgiczne, aby delikatnie wyjąć ząb mądrości z kości szczęki lub żuchwy. W przypadku zatrzymanych zębów mądrości może być konieczne ich fragmentaryczne usunięcie. Tutaj wszystko zależy od stopnia wyrżnięcia zęba. Po usunięciu zęba mądrości lekarz zazwyczaj zszywa ranę, aby umożliwić szybkie gojenie się tkanek. Szwy mogą być absorbujące lub wymagać ich usunięcia po kilku dniach.
O czym pamiętać w higienie jamy ustnej po usunięciu zęba mądrości?
Po usunięciu zęba mądrości ważne jest, aby odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej, aby zapobiec infekcjom, przyspieszyć proces gojenia i zapewnić komfort po zabiegu. Przede wszystkim w dniu zabiegu unikajmy płukania ust, aby nie zakłócać procesu krzepnięcia krwi i utrzymania szwów w ryzach. Natomiast kolejnego dnia możemy delikatnie płukać usta letnią wodą z solą fizjologiczną lub płynem do płukania jamy ustnej zaleconym przez lekarza. Zaleca się również, aby:
- unikać ssania przez słomkę przez kilka dni po zabiegu, ponieważ może to prowadzić do próżni w jamie ustnej, co z kolei może prowadzić do rozluźnienia szwów i zwiększenia ryzyka infekcji,
- unikać spożywania gorących, twardych czy ostrych pokarmów oraz napojów przez kilka dni po zabiegu, ponieważ może to prowadzić do podrażnienia ran i zwiększenia ryzyka krwawienia,
- po pierwszym dniu delikatnie szczotkować zęby wokół obszaru usuwania zęba mądrości, unikając bezpośredniego kontaktu ze szwami,
- stosować przepisane przez lekarza leki przeciwbólowe i przeciwzapalne zgodnie z zaleceniami, aby złagodzić dyskomfort i zmniejszyć obrzęk po zabiegu.
Jak długo trwa gojenie po ekstrakcji zębów mądrości i na co należy uważać?
Czas gojenia po ekstrakcji zębów mądrości może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta, ogólny stan zdrowia, ilość usuwanych zębów, skomplikowanie procedury oraz przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych. Jednakże ogólnie rzecz biorąc, proces gojenia się po ekstrakcji zębów mądrości obejmuje kilka etapów, a cały proces może zająć od kilku dni do kilku tygodni. Oprócz tego, w okresie rekonwalescencji należy uważać na kilka ważnych kwestii. Przede wszystkim musimy przygotować się na to, że w dniu zabiegu pojawi się krwawienie z miejsca ekstrakcji. Aby je zminimalizować, należy delikatnie zaciskać gazik lub chusteczkę higieniczną przez około 30 minut. Pojawi się również opuchlizna w okolicy twarzy i policzków. W celu jej złagodzenia zaleca się stosowanie chłodnych okładów przez pierwszą dobę – po 20 minut co godzinę. W związku z towarzyszącym bólem należy przyjmować leki przeciwbólowe zgodnie z zaleceniami i odpocząć, najlepiej w wygodnym łóżku, w skład którego wchodzi materac Kielce. Zaleca się także, aby:
- unikać palenia tytoniu,
- zrezygnować z wysiłku fizycznego,
- nie schylać się.
Jest to ważne, gdyż może doprowadzić do zwiększonego krwawienia z rany, co negatywnie wpłynie na proces gojenia.
Usuwanie zębów mądrości to decyzja, która powinna być podejmowana indywidualnie, po konsultacji ze stomatologiem lub chirurgiem szczękowym. Chociaż nie zawsze jest to konieczne, istnieją sytuacje, w których usuwanie zębów mądrości może zapobiec potencjalnym powikłaniom i poprawić ogólne zdrowie jamy ustnej. Ważne jest, aby być świadomym zarówno korzyści, jak i ryzyka związanego z tą procedurą oraz aby podjąć decyzję na podstawie własnych potrzeb i zaleceń lekarza.
